U Kulturnom i naučnom centru ‘Milutin Milanković’ u Dalju, 28. maja je obeležena 137. godišnjica rođenja velikog naučnika, geofizičara, građevinskog inženjera, matematičara, klimatologa i astronoma, osnivača katedre za nebesku mehaniku na Univerzitetu u Beogradu. Soba s eksponatima u rodnoj kući znamenitog Daljca, ove godine je obogaćena poboljšanim geomehaničkim modelima koji objašnjavaju Milankovićeve cikluse, teoriju pojave ledenih doba odnosno povezanost klimatskih promena s promenama kretanja Zemlje u orbiti. Za ovu godinu je pripremljen i jedan mobilni eksponat: makete planeta Sunčevog sistema koje su u dvorištu Milankovićeve kuće predstavili učenici Osnovne škole Dalj. Sve eksponate je proteklih pet godina izrađivao tim stručnjaka na čelu s Radomirom Putnikom, mašinskim inženjerom iz Beograda, ali postavka još nije završena.
- U narednim godinama planiramo izradu modela promene nagiba Zemlje, četiri planete Sunčevog sistema i reljefa osunčavanja Zemlje, najavio je Putnik. Idejni tvorac i autor modela je prof.dr Aleksandar Petrović iz Beograda.
- Već nekoliko godina radimo na tome da ovu kuću pretvorimo u svojevrsni muzej promene klime gde je Milanković dao ključni doprinos u razmerama ove planete i sveta. O klimatskim promenama postoji puno kontroverznih mišljenja , iako je Milanković to razrešio svojim kanonom osunčavanja pre skoro celog veka. Milanković je krunski svedok onoga što se zapravo događa jer alternativnu teoriju nemamo. Jedino Milanković nudi čvrsto tlo i to jt u svetu gde se naučne teorije vrlo brzo menjaju, ogroman uspeh, kaže prof. dr. Petrović, izrazivši nadu da će Milankovićeva rodna kuća postati centar okupljanja naučnika i mladih ljudi željnih znanja iz regiona i celog sveta.
Na poziv Đorđa Nešića, direktora KNC-a ‘Milutin Milanković’ predavanja su ove godine održali akademik Srpske akademije nauka i umetnosti (SANU) Zoran Knežević iz Beograda, dopisni član SANU prof.dr Slobodan Marković iz Novog Sada i doc.dr Vladimir Đurđević iz Instituta za meteorologiju Fizičkog fakulteta u Beogradu. Akademik Zoran Knežević iz Beograda koji priprema drugo izdanje prevoda Milankovićevog kapitalnog dela ‘Kanon osunčavanja’ na srpski jezik, najavio je i da će astronomska opservatorija u Beogradu pustiti u rad novi teleskop, prvi posle skoro sto godina, jedan od najvećih u oblasti jugoistočne Evrope koji će poneti Milankovićevo ime. Kulturno-naučni centar ‘Milutin Milanković’ postao je ‘brend’ opštine Erdut koja, prema rečima načelnika Jugoslava Vesića, u svom budžetu svake godine osigurava 250 hiljada kuna za njegovo opremanje i rad.
