U Srpskom kulturnom centru (SKC) u Vukovaru, 9. i 10. novembra održan je naučno-stručni skup na temu ‘Prvi svetski rat na južnoslovenskom prostoru i stvaranje Kraljevstva Srba, Hrvata i Slovenaca’ na kojem je učestvovalo 14 istoričara iz Beograda, Novog Sada, Zagreba i Vukovara.

- Ovim skupom pridružujemo se brojnim institucijama koje su obeležile stogodišnjicu završetka Velikog rata, ali smo istovremeno među retkima u Hrvatskoj. Programom skupa smo obuhvatili čitav hronološki niz, od atentata u Sarajevu do događaja koji su prethodili osnivanju Kraljevine SHS – izjavio je Srđan Sekulić, direktor SKC-a.

Istoričar Ognjen Karanović iz Centra za društvenu stabilnost u Novom Sadu, govorio je o revizionizmu vezanom za uzroke i povod izbijanja Prvog svetskog rata i stvaranju slike o krivici Srbije i Gavrila Principa, uprkos faktografskim podacima koji dokazuju da je odgovornost bila na Nemačkoj.

- Dovoljno je da uzmemo memoare kneza Karla Maksa Lihnovskog, tadašnjeg ambasadora Nemačke u Londonu otkud je uzet poseban zaključak na konferenciji mira u Versaju 1919. godine. U 231. članu Versajskog mirovnog ugovora stoji da su Nemačka, Austro-Ugarska i njihove saveznice Turska i Bugarska krive za rat – objasnio je Karanović. Milan Gulić, istoričar iz Instituta za savremenu istoriju u Beogradu, istražio je dolazak srpske vojske kao savezničke armije, na prostor Srema, Baranje i Slavonije te uspostavu nove jugoslovenske države.

- Srpska vojska je čitav taj prostor stavila pod svoju kontrolu u roku od 13 dana, od 5. do 18. novembra. Sve tri geografske oblasti imale su potpuno drugačiji ulazak u jugoslovensku državu; Srem je svoj put tražio samostalno, Baranja zajedno sa Bačkom i Banatom, a Slavonija u okvirima države Slovenaca, Hrvata i Srba. Vukovar dobija strateški značaj kao dunavsko pristanište i bio je prvo oslobođeno mesto na tom području - rekao je Gulić. Prema rečima Uroša Stankovića, istoričara iz Novog Sada i člana Naučnog odbora skupa, zbog izuzetnog značaja, Prvi svetski rat do danas ne prestaje da privlači pažnju istoriografije.

- To interesovanje se pojačalo od 2014. godine i stogodišnjice početka, od kada vidimo mnoge monografije, naučne članke, zbornike radova, naučne skupove. Prvi svetski rat je bio inspiracija za mnoga književna dela, filmove i dokumentarne emisije različitih vrednosti. No, koliko god o njemu govorili i izučavali ga, uvek ima nešto novo da se kaže, da se pronađe neki novi izvor i ponudi neko novo tumačenje - smatra Stanković.