Sela u okolini Pakraca, ali i drugih dijelova Požeško-slavonske županije tokom Drugog svjetskog rata, a pogotovo u avgustu 1942. godine doživjela su teška stradanja jer su ustaše u njima ukupno likvidirali nekoliko hiljada srpskih civila. Njima u počast održano je više komemoracija kojima su uz potomke i rodbinu, kao i lokalno stanovništvo, prisustvovali predstavnici Srba i antifašističkih udruženja, uključujući i saborske zastupnike Borisa Miloševića i Draganu Jeckov. Tako su 4. avgusta obilježena stradanja u selima Tornju i Derezi.
- S oba mjesta stradanja poslana je poruka obaveze svih nas na dolazak i poklonjenje stradalima, našim precima i podsjećanje da to nisu bili ratnici, već obični ljudi, seljaci koji su živjeli u svojim domaćinstvima te da je njihovo stradanje rezultat pomračenja ljudskog uma i srca - rekao je zamjenik gradonačelnice Pakraca i predsjednik lokalnog VSNM-a Nikola Ivanović.
- Na nama je da čuvamo spomen na njih, molitveno ih se sjećamo, obilazimo i održavamo mjesta njihovih stradanja, s vjerskim osjećajem i poklonjenjem kao i svakom ostalom vrstom poštovanja, što isključivo i jeste cilj obilježavanja spomena na postradale - rekao je Ivanović.
Na groblju u Branešcima 11. avgusta izvršen je i molitveni pomen za 87 postradalih mještana tog sela i nepoznati broj srpskih civila koji su protjerani tokom njemačko ustaške ofenzive na Kozaru. Pomen stradalima služili su paroh pakrački protojerej-stavrofor Đorđe Teodorović i protojerej-stavrofor Luka Bosanac, umirovljeni paroh daruvarski. Otac Đorđe govorio je o stradanju mještana i Kozarčana, kao i važnosti molitvenog sjećanja na njih. Branešci su stradali i 1991. godine, kad je Hrvatska vojska u selu pobila sedam mještana. Za ostacima dijela ubijenih i danas se traga.
Dan kasnije, 12. avgusta, odslužen je molitveni pomen u Japagi za stradale kozaračke žene i djecu zajedno s mještanima toga sela. Oko sto mještana ustaše su dovele do seoskih bunara gdje su ih ubili i bacili. Pomen stradalom narodu služilo je sveštenstvo Eparhije pakračko-slavonske. U ime grada Lipika i mjesnog odbora Japaga, vijenac su položili Nikola Lovrić i Stevo Vučković.
U ponedjeljak, 13. avgusta, obilježen je i spomen stradanja mještana sela Kusonja, Dragovića i Čaklovca te izbjeglica s Kozare koji su na taj dan 1942. godine tragično postradali. Komemoracija je započela okupljanjem kod spomenika u centru sela, gdje je Milan Kozlović, predsjednik MO Kusonje, upoznao prisutne s kronologijom stradanja.
- Taj dan je stradalo 14 ljudi iz familije Kozlović. Ukupno je u jedan bunar bačeno njih 159, u drugi 162 žrtve, a ostatak je spaljen u crkvi - podsjetio je Kozlović.
Prisutnima su se potom obratili Boris Milošević, predsjednik Kluba SDSS-a, Ivan Bošnjak, državni sekretar u Ministarstvu državne uprave Vlade Republike Srbije i Nikola Ivanović, zamjenik gradonačelnice Grada Pakraca. Vijence su položile delegacije grada Pakraca i MO Kusonje, SDSS-a, ZVO-a, UABA Pakrac Lipik, dok je Bošnjak položio vijenac u ime mješovite komisije za manjine. Kolona na čelu sa pakračko-slavonskim episkopom Jovanom krenula je potom prema bunarima, gdje je vladika služio pomen. Liturgiji je prisustvovao jedan od rijetkih preživjelih svjedoka, Dragan Grujić, koji je kao dječak za vrijeme zvjerstava bio sakriven s majkom i sestrom u stotinjak metara udaljenom žbunju.
U Sloboštini u općini Brestovac kod Požege 16. avgusta je polaganjem vijenaca i prigodnim govorima odana počast žrtvama ustaškog terora nad 1.368 srpskih civila 1942. godine. Među žrtvama ih je 1165 bilo s područja Kozare te 203 iz Požeštine. Pred spomen-obilježje žrtvama, podignutim 1959. godine i uništenom u ratu 1990-ih, vijence su položile delegacije SDSS-a, ZVO-a i antifašističkih udruženja.
